Vies Bonum. Robić coś ważnego

Już w średniowieczu chłopi uprawiający ziemię wiedzieli, że trzeba stosować płodozmian, bo to użyźnia glebę. Z tego powodu warto czasem wyjść poza kanon zwykle słuchanych utworów, co z pewnością pozwoli odświeżyć muzyczną wrażliwość. Dla mnie takim impulsem stał się śpiew trzech młodych ludzi w jednym z bydgoskich kościołów. Był niezwykły. Czerpał z tradycji Wschodu, z muzyki prawosławnej i chorału gregoriańskiego, a jednak brzmiał na wskroś współcześnie. Chyba u wielu z nas drzemie czasem potrzeba zanurzenia się w inny klimat, inną estetykę, odległą od współczesnych upodobań. Może dlatego w latach dziewięćdziesiątych sporą popularność zyskały produkcje zespołu Enigma i Michaela Cretu, który łączył chorał gregoriański z brzmieniem elektroniki i muzyką pop. Wielu melomanów sięgnęło dalej, w kierunku źródeł. Dowodem jest cieszący się w tym czasie wyjątkową popularnością dwupłytowy album Canto Gregoriano, nagrany przez chór benedyktynów opactwa Santo Domingo de Silos w Hiszpanii. Utwory te wprawdzie wydano już wcześniej, jednak ich wznowienie w 1994 roku okazało się wyjątkowo celnym antidotum na tempo współczesnego życia. Album mnichów, ku zaskoczeniu recenzentów zajął trzecie miejsce na liście przebojów Billboard 200 i został uhonorowany podwójną platyną. W USA sprzedano ponad dwa miliony egzemplarzy, a na całym świecie około sześć.

W Polsce od lat zainteresowaniem cieszy się także muzyka prawosławna. Tu przypomnę album Polskich Nagrań Muzyka Cerkiewna, zrealizowany przez Zespół Muzyki Cerkiewnej przy Warszawskiej Operze Kameralnej i wydany u schyłku lat siedemdziesiątych. Znalazła się na nim zapadająca w pamięć kompozycja Otcze Nasz, napisana przez Fiodora Dubieńskiego. Przykłady mógłbym mnożyć, wróćmy jednak do współczesności. 

Wspomniane na wstępie trio po mszy otrzymało niemilknące oklaski, a ja postanowiłem dowiedzieć się o nich czegoś więcej. Kupiłem płytę z ich nagraniami i zdołałem umówić się na rozmowę.
Zespół Vies Bonum (bo taką przyjęli nazwę) tworzy trzech solistów. Dwóch, czyli Szymon Burenkow (tenor) i Andrzej Szczerbakow (bas) to absolwenci wokalistyki białoruskiego konserwatorium. Trzeci - Edward Orłowski (baryton) ma za sobą studia ekonomiczne i jako że najlepiej radzi sobie z językiem polskim, to zajmuje się sprawami grupy. Dodatkowo kształci swój głos prywatnie, jak twierdzi u bardzo dobrego nauczyciela. Przez kilka lat z tą trójką współpracował skrzypek Dmitrij Juchniewicz, który aktualnie gra w prestiżowej Białoruskiej Orkiestrze Prezydenckiej. Wszyscy pochodzą z Mińska, z salezjańskiej parafii p/w św. Jana Chrzciciela. 

Po kilku dniach spotkałem się z Edwardem, który chętnie opowiedział o swojej rodzinie i początkach zespołu. Jakiś czas temu, badając losy swych przodków doszukał się polskich korzeni ze strony mamy. Ten fakt sprawił, że postanowił bliżej poznać polski język i kulturę. Zmotywowany przez wujka (brata mamy, który sam nauczył się polskiego z książek) trafił do szkoły przy ambasadzie w Mińsku. Miał silną motywację i dobrych nauczycieli, stąd efekty przyszły dość szybko. Równocześnie studiował ekonomię i jak wielu młodych ludzi hobbistycznie śpiewał i grał na gitarze. Od czasu do czasu dorabiał sobie występując w metrze. Tam spotkał Dmitrija - rewelacyjnego skrzypka, demonstrującego swe umiejętności na drugim końcu tunelu. Publiczne popisy chłopaków nie przypadły do gustu milicjantowi, który przegonił obu artystów, co paradoksalnie zapoczątkowało ich znajomość. Edward miał też przyjaciela Piotra. Dzięki niemu poznał Andrzeja, niezwykle towarzyskiego i muzykalnego młodego człowieka, obdarzonego niesamowitym basem. Nic dziwnego, że szybko znaleźli wspólny język. Przyjacielem Andrzeja był Szymon (tenor). Dalszy rozwój wypadków był już dość oczywisty.

Latem 2013 roku Edward postanowił przyjechać do Polski, by nieco pozwiedzać, a przy okazji trochę zarobić graniem i śpiewem. Namówił kolegów, załatwili wizy i przyjechali. Andrzej (bas) z Szymonem (tenor) przygotowali repertuar oparty głownie o melodie ludowe. Towarzyszył im Dmitrij (skrzypce) i oczywiście Edward, grający trochę na gitarze. Mimo dobrego przygotowania początki nie były łatwe. Ludziom się podobało, klaskali, ale nie byli zbyt hojni. Los, lub też Siła Wyższa (jak twierdzi Edward) sprawiła, że znaleźli się w Warszawie. Trafili przypadkiem na Służew, do ojców dominikanów, gdzie właśnie odbywały się rekolekcje. Tu warto zaznaczyć, że jakkolwiek Edward deklarował się jako wierzący i praktykujący katolik, tak pozostała trójka w tamtym czasie specjalnie się Panu Bogu nie naprzykrzała. Zaintrygował ich śpiewający chór. Znali te utwory po białorusku, więc spróbowali je  zaśpiewać, zaś Dmitrij, dla którego skrzypce nie miały tajemnic dołożył akompaniament. Usłyszał ich jeden z zakonników i pochwalił… a przeor zgodził się nie tylko na występ podczas mszy, ale i na to, by po liturgii stanęli przy wyjściu z przysłowiową czapką i napisem „dla zespołu z Białorusi”. Hojność parafian pozwoliła zespołowi na kilka tygodni pobytu. Poczuli, że zrobili coś dobrego. Postanowili pójść za ciosem. Zaśpiewali jeszcze w akademickim kościele św. Anny, pojechali też do Krakowa. Edward odwiedzał parafie, prosił o możliwość zaśpiewania i zgodę na zbiórkę datków na rzecz zespołu. Spotkali się z ciepłym przyjęciem i życzliwym zainteresowaniem - tak proboszczów jak i wiernych. Po miesiącu wrócili do domów, a po kolejnych dwóch Andrzej i Szymon zaprosili Edwarda, chcąc porozmawiać o dalszych losach zespołu. Obaj nadal byli zauroczeni ciepłym przyjęciem i otwartością ludzi w kościołach. Nie znali Polski z tej strony. Przykład sprawił, że postanowili odświeżyć i ugruntować swoją wiarę, a zespół zyskał opiekę parafii.

Kolejnym krokiem było nagranie płyty. Postanowili zrealizować ją w Mińsku. Powstała za pieniądze pożyczone głównie od rodziców. Szczupły budżet nie pozwolił na przygotowanie jej tak, jak sobie to wymarzyli, jednak powstało demo dające pojęcie o ich potencjale i możliwościach. Jest na niej dziesięć kompozycji. Pięć z nich to pieśni religijne, a pozostałe pięć to utwory ludowe. W nagraniach nie uczestniczył Dmitrij, ponieważ w tym czasie uzyskał angaż do Białoruskiej Orkiestry Prezydenckiej i wyjechał na koncerty. Był to dowód uznania dla jego umiejętności, jednak zespół zmuszony został do skorzystania z pomocy altowiolistów sesyjnych. Dziś Vies Bonum jest już na innym etapie rozwoju. Jego członkowie planują nagranie kolejnego krążka - tym razem a capella, bez udziału instrumentalistów. Jak sądzę, jest to właściwy kierunek. Ich świetnie zestawione głosy są najlepszym instrumentem.
Bywali w Polsce wielokrotnie. Godzili to również ze studiami, choć Edward nie ukrywa, że weekendowe przyjazdy pociągiem na koncerty były męczące. W 2016 wystąpili na IV Festiwalu Sacrosong w Otwocku. Przyjechali na zaproszenie tamtejszego proboszcza parafii p/w Matki Bożej Królowej Polski na Kresach. Konkurencja była spora, wystąpiło blisko dwadzieścia chórów. Otrzymali wyróżnienie za profesjonalizm wykonania. Później śpiewali w wielu miastach Polski, m.in. w kościołach, w salach koncertowych, podczas świąt i innych imprez okolicznościowych. Starają się aby każdy koncert był niepowtarzalny. Śpiewają w pełni się angażując, bo wiedzą że tylko wówczas uda im się trafić do serc odbiorców. W grudniu minionego roku wystąpili także podczas uroczystości opłatkowej w Komendzie Wojewódzkiej Policji w Bydgoszczy.
Wszyscy trzej mają polskie korzenie i spodziewają się lada dzień otrzymać Karty Polaka. Docelowo chcieliby osiedlić się w Polsce. Z takimi głosami bez trudu znajdą pracę. Zdarza się, że wrażliwsi słuchacze płaczą na ich koncertach. Edward mówi, że gdy śpiewa z głębi duszy to czuje, że jest na właściwym miejscu, a to co robi jest ważne, potrzebne i podoba się Bogu. Zresztą sam podkreśla, że widzi w tym Boską interwencję. Bo czy to przypadek, że się spotkali i stworzyli zespół, który porusza tak ważne struny w duszy człowieka? Edward przypuszcza, że ich śpiew może podobać się Panu Bogu, choć w niebie są pewnie dużo wspanialsze chóry. Wie jednak, że przede wszystkim ich śpiew potrzebny jest ludziom - choćby po to, by skierować ich myśli ku niebu. Członkowie zespołu chcieliby koncertować jeszcze co najmniej rok. Czy później Vies Bonum nadal będzie istniał? Możliwe, że tak. Szczerze mówiąc, bardzo bym tego chciał.

słuchacz

PS.

Zdjęcia zespołu zaczerpnąłem z ich profilu na FB. Mam nadzieję, że nie będą się gniewać...