Livin’ Blues - dwie nieco zapomniane płyty z katalogu Polskich Nagrań

Dziś zapraszam na wycieczkę wehikułem czasu o cztery dekady wstecz, do dowolnie wybranej księgarni muzycznej dawnego PRL. W tych specjalistycznych, nieco lepiej zaopatrzonych był oczywiście niezły wybór książek i nut. Były też płyty - i to często całkiem sporo, choć sam asortyment pozostawiał sporo do życzenia. Wiadomo, żelazna kurtyna. Mimo to, dało się poszperać i znaleźć coś ciekawego w sektorze muzyki poważnej i jazzu (niezapomniana seria Polish Jazz). Nieco gorzej wyglądał dział muzyki popularnej, choć czasem trafiały się smakowite licencyjne kąski. O kilku z nich wspominałem już jakiś czas temu, dziś dwa kolejne. W 1977 roku, czyli dokładnie czterdzieści lat temu Polskie Nagrania wydały na licencji firmy Ariola-Eurodisc Benelux B.V. koncertową płytę mało mi wówczas znanej holenderskiej grupy Livin’ Blues. Jako, że każde tego typu wydawnictwo (choć w tym przypadku spóźnione o dwa lata w stosunku do premiery) było nie lada atrakcją - oczywiście kupiłem. Z Holandii znałem wówczas jedynie Focus (o którym już pisałem) oraz Ekseption – tworzący zgrabne przeróbki utworów klasycznych (też wspominałem). Muzyka Livin’ Blues zaczarowała mnie niemal od pierwszego przesłuchania, a do tego realizatorom udało się stworzyć na płycie świetną atmosferę koncertu...

No dobrze, wówczas jeszcze nie byłem miłośnikiem białego bluesa, ale chyba od tej płyty właśnie się zaczęło. Fakt faktem - znałem i lubiłem polski Breakout z tamtego okresu, bowiem Tadeusz Nalepa zaprezentował swoją wersję bluesa dla polskiej publiczności znacznie wcześniej, lecz trudno oba te zespoły porównywać.

W latach sześćdziesiątych muzyczny Londyn zachłysnął się czarnym bluesem. Młodzi brytyjscy gitarzyści odkryli twórczość Roberta Johnsona, Muddy Watersa, Willie Dixona, Johna Lee Hookera i innych, mniej znanych twórców. Część zrzynała z ich dokonań bez skrupułów, inni próbowali odnaleźć jakąś własną formułę. Swoboda twórcza sprawiała, że rock nigdy nie był jednolity, zawsze kreatywność i mieszanie stylów stanowiło o jego sile. Tak narodził się „biały blues” i rozbłysły nowe gwiazdy: John Mayall, Animals, Led Zeppelin, Alexis Korner, Rolling Stones, The Yardbirds, The Who, Jimi Hendrix, Cream... Młodzi twórcy łączyli bluesa z rock’n’rollem, grali coraz głośniej i agresywniej – by w efekcie z blues-rocka stworzyć hard rock. Wiem, że to duże uproszczenie, ale to nie temat na dziś.

Wróćmy do bluesa. Prócz Londynu miał się doskonale również w Holandii. Nic dziwnego, że już w 1968 roku nasz rodzimy Breakout u progu swej kariery pożeglował w tamte strony, by uczyć się od najlepszych. Niemal w tym samym czasie, bo w 1967 roku, mieszkający w Hadze oraz grający na gitarze Tom Oberg skrzyknął kilku kolegów i zawiązał Livin’ Blues. Z kronikarskiego obowiązku warto wspomnieć, że ówczesny człon grupy prócz gitarzysty tworzył John Lagrand (hca) i Nicko Christiansen (voc.). Ich nazwiska nie są jednak najistotniejsze, bowiem skład zespołu zmieniał się wyjątkowo często. Menedżerką została matka Teda, pani Françoise Oberg, zresztą bodaj pierwsza kobieta szefująca grupie pop. Wzorem Briana Epsteina i The Beatles podeszła do tematu bardzo profesjonalnie. Zajmowała się zakupem sprzętu, organizowała koncerty, robiła fotografie do okładek, projektowała stroje, odpowiadała za kontrakty i prawa do utworów. Popularność Livin' Blues sięgnęła szczytu około roku 1970, gdy wraz z zespołem Cuby + Blizzards grupa decydowała o kształcie holenderskiej sceny bluesowej.

W 1975 roku wystąpili w naszym kraju jako gość imprezy "Eurorock". Na przełomie września i października koncertowali na Śląsku oraz w stolicy. Występy Holendrów poprzedzał Breakout i Budka Suflera. Zespół był w świetnej formie, grał mocnego blues-rocka, nawiązującego wyraźnie do brytyjskiej czołówki. Uwagę zwracał mocny głos ówczesnego wokalisty Johna Fredriksza i wyraziste solówki Teda Oberga. Właśnie z okazji tych ciepło przyjętych koncertów ukazała się polska edycja płyty Live Livin' Blues (Polskie Nagrania Muza SX 1471). Choć zawierała fragmenty koncertów z Holandii, to dla polskich sympatyków okazała się świetną pamiątką występów zespołu w naszym kraju, gdyż dość wiernie oddawała ich poziom, klimat i atmosferę. 

Do dziś pamiętam elektryzujące dźwięki otwierającego album utworu Black Spider Woman, niezapomniany klimat I’m A Rambler, świetny I Wonder i szaleńczy L.B. Boogie. Żałowałem, że informacja o koncertach zespołu jakoś do mnie wcześniej nie dotarła. Poza tym, wyjątkowo podobała mi się okładka, choć zgodnie z przyjętym w Polsce zwyczajem różniła się od oryginalnej. I zupełnie nie przeszkadzał mi fakt, że album pojawił się dopiero dwa lata po premierze. Pobyt w naszym kraju przypadł Holendrom do gustu. Zdobyli sporą popularność, zdecydowanie większą niż we własnej ojczyźnie. Zawiązany polski fan klub również okazał się znacznie liczniejszy niż ich rodzimy. Do końca lat siedemdziesiątych odwiedzili nas jeszcze dwukrotnie.

Polskie Nagrania, idąc za ciosem zakupiły licencję na kolejny album Livin' Blues, zatytułowany Blue Breeze (Polskie Nagrania Muza SX 1687). Podobnie jak wcześniej, polska edycja ukazała się z dwuletnim poślizgiem od światowej premiery, choć tym razem zachowano oryginalny front okładki (tył już niekoniecznie). Oczywiście także kupiłem ten rarytas, zresztą na półkach sklepowych nie gościł zbyt długo. Chyba nie tylko dlatego, że nie miał w zasadzie konkurencji wśród ówczesnych propozycji Polskich Nagrań. To naprawdę świetna płyta i zasłużenie w Polsce zyskała miano „złotej”. W jej klimat doskonale wprowadzał już pierwszy utwór, zatytułowany Shylina. Jest to piękna i poruszająca ballada, w której pobrzmiewają dalekie inspiracje muzyką Pink Floyd. Chcąc nadążyć za duchem czasów zespół nieco skręcił w stronę rocka progresywnego. Dalej nastroje i style zmieniają się. Króluje oczywiście blues, choć nie brak innych akcentów. Zwraca uwagę Midnight Blues, dynamiczny Bus 29 oraz popisowy i pełen instrumentalnego kunsztu That Night. I oczywiście Blue Breeze, otwierająca drugą stronę albumu tytułowa nastrojowa ballada, od której trudno się uwolnić. Płytę mocnym akcentem zamyka utwór Black Jack Billy, porywający i ambitny muzyczny powrót do korzeni.

Tytułem uzupełnienia dodam, że płyta Live, licząca w klasycznej wersji zaledwie siedem utworów wzbogacona została o kolejnych sześć. Blue Breeze w wersji winylowej liczyła dziewięć kompozycji, a na srebrnej płycie jest ich piętnaście. Niby drobiazg, a jednak portret zespołu jest znacznie pełniejszy. Jeśli już mowa o CD, to warto zwrócić uwagę na dwupłytową składankę Livin' Blues z serii The Golden Years of Dutch Pop Music, która zawiera sporo utworów z singli oraz innych rarytasów.

W połowie lat siedemdziesiątych popularność zespołu w Holandii już nieco przygasała, mimo to album Blue Breeze osiągnął spory sukces. Na świecie sprzedano ponad 2,5 mln egzemplarzy. Album wprawdzie nie miał już energii wcześniejszego Live, ale dalej świadczył o znakomitej dyspozycji Holendrów. Otwierająca płytę Shylina zagościła nawet na listach przebojów w Ameryce Południowej. Szkoda, że po tak dobrze przyjętej produkcji błędy impresaryjne skomplikowały kwestię przedłużenia kontraktu zespołu z holenderskim oddziałem Ariola-Records. 

Trzecią trasę po Polsce grupa odbyła w 1977 roku. Muzycy ponownie zagrali w Warszawie i na Śląsku. Poprzedzała ich Budka Suflera i Exodus. Warto sięgnąć także po inne płyty tej dziś nieco zapomnianej formacji. Grupa, mimo częstych roszad personalnych pozostawiła po sobie sporo dobrej muzyki, która wcale się nie zestarzała. Dziś brzmi równie atrakcyjnie. Już pierwszy album Hell’s Session (1969) jest tego dowodem, sytuując zespół w czołówce ówczesnych europejskich wykonawców bluesowych. Niewiele mu ustępują kolejne płyty Wang Dang Doodle (1970) oraz Bamboozle (1971). Nie bez powodu zespół zyskał uznanie czytelników magazynu Music Express, dwukrotnie zajmując w plebiscytach pierwsze miejsce.

Dziś dawni członkowie grupy próbują z różnym skutkiem wskrzesić minioną popularność. Tradycję podtrzymują formacje Oberg oraz Livin’ Blues Xperience. Obie koncertowały w Polsce, przy czym ta ostatnia w maju 2014 roku wystąpiła w chorzowskim klubie Sztygarka. Znowu mnie ominęło. Dobrze chociaż, że płyty Livin’ Blues niewzruszenie stoją na półeczce…

słuchacz